Русинськый національный скарб – текст богослужебного «Великого Сборника» зформовався в русинському народі и быв напечатаный ид  1864 рокови.

Історикы-русины добре знають, же насильственно введена унія Ужгородська,  майже 100 років ледвы ся держала. Сам же народ-русины карпатські, даже там, де ся и раховали формально уніатами, продовжали быти активными цековными вҍруючими, обладающими знаніями Кирило-Мефодієвськых текстôв православного Богослуженія не лем на Літургії, але й на вечерни и на Утрени, коли співала вся церква стихиры по уставу из знаменитых оригінальных карпаторусинськых текстôв, ставших основанієм будущего «Великого Сборника».

То, что через 100 років сформовав Андрҍй Попович в форматҍ «Великого Сборника», существовало в русинському народҍ в устнÿй індивидуальнÿй рукописнÿй традиції, коли православні русины и участникы кліроса и прості вҍрующі для свойих нужд переписовали и пользовалися фрагментами богослужебных текстôв для свойих богослужебных цероконых нужд.

Про йсе видно из «Посланія Ягерського єпископа Баркоци» своёму «Намѣстничеському совѣту» од 1751 г. (Зри: «Православная Карпатськая Русь», 1 июня 1933 г., № 11), читаєме важливу інформацію:

Важно знати: «извѣстно, что в Ягерськой єпархії живет так много русских (русинôв) и румын, что их попôв в четыре раза бôльше, чем римсько-католичеськых священникôв.

Предкы сих руських-русинôв и румын приняли унію, но, як я (єп. Баркоці) убѣдился при визитаціях церквей, по бôльшей части только… по имени», формально.

Схизматичный обряд, схизматичні воззрѣнія, схизматична мораль господствуют у них (в русинôв). Причинôв того являются невѣжество и небреженіє їх попôв, котрі и самі не свободні от ошибок в вѣрѣ и морали. А всё йсе од того, же они пользуются преимущественно московськыми церковными книгами.  При допросѣ попôв я усмотрѣл, у многых ужасні заблужденія, почерпнуті из схизматичных книг.

Между прочым, во время Богослуженія они поминают, вмѣсто єя величества и папы, царя и Петербургського патріарха.

В сосҍднҍй Польши существуют типографії, печатающії церковні книгы, очищенні од схизматичных заблужденій и к тому же болѣє дешеві, но они, всё таки, предпочитають обращатися в Москву, несмотря на далекоє и трудноє путешествіє. Очевидно, їм нравятся заблужденія московськым книг». 1751 рік.

(«Православная Карпатськая Русь», 1 июня 1933 г., № 11),